Programma Kennisnetwerk Woningcorporaties 21 juni 2022
THEMA: Governance, Finance- en Control actualiteiten
Is uw kennis rondom financiële- en bedrijfsvoerings actualiteiten voldoende op peil? Met de onderwerpen die we hieronder aansnijden krijgt u in ieder geval weer een hoop nuttige en actuele informatie!
Wanneer: 21 juni 2022
Tijd: 14.00 – 16:30 (met aansluitend een borrel):
inloop vanaf 13:30, start programma 14:00 uur
Locatie: Hotel Van der Valk Assen
Deelname: gratis
De onderwerpen die aan bod komen:
Soft Controls staan bij woningcorporaties steeds prominenter op de agenda. De Aw heeft het nadrukkelijk in het beoordelingskader opgenomen, Aedes heeft het in de Governance Code opgenomen en zelfs accountants hebben een handreiking als onderdeel van hun controleprotocol. Risicobeheersing is in de Governance Code een van de vijf pijlers, die aan de basis liggen van de code. Bestuur en Raad van Commissarissen worden daarbij geacht niet alleen ‘harde beheersmaatregelen’ in overweging te nemen, maar ook maatregelen die een beroep doen op de moraal binnen de corporatie en het risicobesef. Voorgeschreven is “aandacht aan soft controls”. Denk bijvoorbeeld aan gedragsbeïnvloeding, ondersteund door voorbeeldgedrag. Waarbij een beroep wordt gedaan op het persoonlijk handelen van alle betrokkenen, en waarvan invloed uitgaat op waarden en normen (zoals loyaliteit, integriteit en motivatie).
In de corporatiesector wordt veel verantwoord aan de hand van data. Veelal vastgoed- en financiële data. Ook worden scenario’s opgesteld en o.a. meerjarenramingen als MJOB gemaakt. Maar in hoeverre worden data voorspellend gebruikt voor het ontwikkelen van strategie en beleid? In hoeverre wordt data van derden benut en ingezet om optimaal te kunnen presteren? Data-gedreven werken is een hippe term, maar tegelijkertijd een containerbegrip. Hoe staan de corporaties ervoor op dit gebied?
Begin 2020 zijn de Hogeschool van Amsterdam, Hofmeier en het Zijlstra Centre (VU-Amsterdam) een breed onderzoek gestart naar de invulling van de control functie bij woningcorporaties. Inmiddels is het onderzoek afgerond. Tijd om de resultaten met u te delen
Het financieel beleid en beheer wordt voor bestuur en RvC van woningcorporaties van steeds groter belang. Vandaar dat zij zijn verplicht via een opleidingsprogramma hun kennis op peil te houden. Daarom organiseren het Kennisnetwerk Woningcorporaties, Hofmeier en Scope & Skills op XX mei een programma voor u dat voldoet aan die eis. We behandelen in ieder geval de volgende onderwerpen:
Is uw kennis rondom financiële- en bedrijfsvoerings actualiteiten voldoende op peil? Met de onderwerpen die we hieronder aansnijden krijgt u in ieder geval weer een hoop nuttige en actuele informatie!
Wanneer: 21 juni 2022
Tijd: 14.00 – 16:30 (met aansluitend een borrel):
inloop vanaf 13:30, start programma 14:00 uur
Locatie: Hotel Van der Valk Assen
Deelname: gratis
De onderwerpen die aan bod komen:
Soft Controls staan bij woningcorporaties steeds prominenter op de agenda. De Aw heeft het nadrukkelijk in het beoordelingskader opgenomen, Aedes heeft het in de Governance Code opgenomen en zelfs accountants hebben een handreiking als onderdeel van hun controleprotocol. Risicobeheersing is in de Governance Code een van de vijf pijlers, die aan de basis liggen van de code. Bestuur en Raad van Commissarissen worden daarbij geacht niet alleen ‘harde beheersmaatregelen’ in overweging te nemen, maar ook maatregelen die een beroep doen op de moraal binnen de corporatie en het risicobesef. Voorgeschreven is “aandacht aan soft controls”. Denk bijvoorbeeld aan gedragsbeïnvloeding, ondersteund door voorbeeldgedrag. Waarbij een beroep wordt gedaan op het persoonlijk handelen van alle betrokkenen, en waarvan invloed uitgaat op waarden en normen (zoals loyaliteit, integriteit en motivatie).
In de corporatiesector wordt veel verantwoord aan de hand van data. Veelal vastgoed- en financiële data. Ook worden scenario’s opgesteld en o.a. meerjarenramingen als MJOB gemaakt. Maar in hoeverre worden data voorspellend gebruikt voor het ontwikkelen van strategie en beleid? In hoeverre wordt data van derden benut en ingezet om optimaal te kunnen presteren? Data-gedreven werken is een hippe term, maar tegelijkertijd een containerbegrip. Hoe staan de corporaties ervoor op dit gebied?
Begin 2020 zijn de Hogeschool van Amsterdam, Hofmeier en het Zijlstra Centre (VU-Amsterdam) een breed onderzoek gestart naar de invulling van de control functie bij woningcorporaties. Inmiddels is het onderzoek afgerond. Tijd om de resultaten met u te delen
Het financieel beleid en beheer wordt voor bestuur en RvC van woningcorporaties van steeds groter belang. Vandaar dat zij zijn verplicht via een opleidingsprogramma hun kennis op peil te houden. Daarom organiseren het Kennisnetwerk Woningcorporaties, Hofmeier en Scope & Skills op XX mei een programma voor u dat voldoet aan die eis. We behandelen in ieder geval de volgende onderwerpen:
- Soft Controls
-> Sander van Hoek/Willem Kuipers/Wobbe van der Meulen, Hofmeier
Vanaf 2015 zijn woningcorporaties noodgedwongen heel erg gefocust geweest op hard controls. Dat was ook niet zo gek. Wet- en regelgeving drong hen in die richting. Ironisch genoeg waren het juist houding en gedrag (soft controls) waardoor er werd gegrepen naar striktere regelgeving (hard controls). Die regelgeving was dan ook erg gericht op de top van de organisatie (statuten en reglementen) en de inrichting van finance & control en gaf veel voorzetten voor beheersingsmaatregelen en instrumentarium aan de harde kant. Je merkt echter momenteel aan alles dat nu wel het uitgelezen moment is om (weer) met de Soft Controls (zachte beheersmaatregelen) aan de slag te gaan en deze een plaats te geven binnen het stelsel van Interne Beheersing van jouw woningcorporatie. Al twee jaar staat er iets over in de Governancecode. De Autoriteit Wonen wil dat er meer aandacht voor is en dat ‘het’ in toenemende mate wordt toegepast. Zelfs ‘de’ accountants hebben vanaf de zomer 2021 een Handreiking gekregen die ze kunnen gebruiken bij hun jaarrekeningcontrole (ingegaan op 1 januari 2022). Sander van Hoek, Willem Kuipers en Wobbe van der Meulen duiden ‘soft controls’ nader en geven aan wat ook het belang ervan is voor u als bestuurder en/of toezichthouder. - Datagedreven werken bij woningcorporaties
–> Frank Bieleman, Hofmeier en Hugo Jager, Planalogic
Inmiddels is de term datagedreven werken in veel sectoren gemeengoed geworden. Hoewel bij corporaties data op grote schaal aanwezig is en er prachtige dashboards worden gebouwd, rammelt de primaire vastlegging vaak nog aan alle kanten en hebben medewerkers nog geen idee wat ze met hun systemen nu eigenlijk kunnen. Dit is wat gechargeerd, maar niet ver bezijden de waarheid. En dat alles terwijl de ontwikkelingen razendsnel gaan. Datagedreven werken is nieuw en daarom niet eenvoudig. Het vraagt iets van medewerkers, maar kan ook heel veel opleveren. Hoe zoiets in zijn werk kan gaan laten Frank Bieleman en Hugo Jager zien. Beiden vanuit verschillend perspectief. Frank vraagt zich bijvoorbeeld af hoe het toch kan dat mevrouw A. in haar ruime driekamer appartement op driehoog van 73, nu nog gezond van lijf en leden, maar over vijf jaar niet meer, niet in beeld komt als er een (kleine) twee kamer benedenwoning vrij komt. Die woning gaat naar Anja met haar twee jonge kinderen. Hugo Jager laat ons zien hoe je met high level technieken gebiedsontwikkeling ter hand kunt nemen. Dit op een manier, waar je alle relevant issues met behulp van AI kunt optimaliseren. Om te bouwen en te onderhouden! - Onderzoek naar de invulling van de onafhankelijke control functie
-> Gert de Jong, Hogeschool van Amsterdam (HvA) of Tjerk Budding (Zijlstra Centre - VU)
De Woningwet (2015) stelt woningcorporaties met een minimum van 5.000 (vanaf 01-01-2022, was aanvankelijk 2.500) verhuur eenheden verplicht een onafhankelijke controlfunctie in te voeren. Echter, hoe de invulling van deze functie er precies uit zou moeten zien is onduidelijk. De wet en onderliggende regelingen geven wel enige duiding, maar weinig kader. De meeste corporaties geven dan ook een geheel eigen invulling aan de wettelijke verplichting. Vandaar dat de HvA en Hofmeier onderzoek doen naar de invulling van de functie.
Controllers die deze functie vervullen worstelen in de praktijk met de vraag: Hoe geef ik invulling aan mijn functie als controller binnen de veelheid van eisen en voorwaarden die worden gesteld? Aan de ene kant vraagt wet- en regelgeving én de organisatie onafhankelijkheid, maar aan de andere kant wordt de controller ook gevraagd om mee te denken met de organisatie en vraagt men empathie. “Er is duidelijk behoefte aan meer inzicht in het spanningsveld waarin de onafhankelijke controller zich begeeft en welke context het vereist om optimaal te kunnen functioneren in deze rol.
Gert de Jong (HvA) en/of Tjerk Budding (Zijlstra Centre - VU) praat/praten ons bij over de resultaten van het onderzoek.